Czerwcowe posiedzenie HDG: spójna odpowiedź UE na wyzwania globalnego rynku narkotykowego
W dniach 11–12 czerwca 2025 r. w Brukseli odbyło się ostatnie przed wakacyjną przerwą posiedzenie Horyzontalnej Grupy ds. Narkotyków (HDG), któremu przewodniczyła Polska. Spotkanie zamknęło intensywny etap prac polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, przynosząc konkretne rezultaty w zakresie współpracy międzynarodowej, reagowania na zagrożenia syntetycznymi narkotykami oraz dalszego rozwoju mechanizmów dialogu zewnętrznego.
Ostatnie posiedzenie Horyzontalnej Grupy ds. Narkotyków któremu przewodniczyła Polska, zamknęło intensywny etap prezydencji i przyniosło istotne wyniki w zakresie współpracy międzynarodowej, przeciwdziałania zagrożeniom syntetycznymi narkotykami oraz nowego kształtu strategii antynarkotykowej Unii Europejskiej. Obradom przewodniczył podinsp. Michał Aleksandrowicz, kierujący pracami grupy od początku roku wraz z dr Arturem Malczewskim z Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom.
W centrum debaty znalazły się dwa kluczowe tematy: wzmocnienie współpracy międzynarodowej oraz odpowiedź UE na rosnącą liczbę zgonów z powodu przedawkowania.
Szczególną uwagę poświęcono podsumowaniu dialogu UE - USA w sprawie narkotyków, który odbył się 22 maja 2025 r. w Brukseli z udziałem przedstawicieli Departamentu Stanu USA, Departamentu Bezpieczeństwa Publicznego, Departamentu Sprawiedliwości oraz administracji Białego Domu. Delegacji amerykańskiej przewodniczyła Pani Maggie Nardi – Zastępczyni Asystenta Sekretarza Stanu ds. Globalnej Polityki i Programów oraz Afryki i Bliskiego Wschodu w Biurze ds. Międzynarodowej Kontroli Narkotyków i Współpracy Policyjnej (INL) przy Departamencie Stanu USA. Unię Europejską reprezentował Przewodniczący HDG - podinsp. Michał Aleksandrowicz, który podkreślił przełomowy charakter tego spotkania: omówiono nowe priorytety administracji USA, w tym ograniczanie podaży narkotyków, walkę z syntetycznymi opioidami i wzmocnienie reagowania na zagrożenia związane z prekursorami. W trakcie spotkania wskazano na zbieżność działań UE i USA w zakresie operacji przeciwko przestępczości zorganizowanej, a także znaczenie pogłębienia współpracy analitycznej, legislacyjnej i operacyjnej. Spotkanie oceniono jako istotny krok ku dalszej synchronizacji działań transatlantyckich, również w kontekście globalnej koalicji ds. narkotyków syntetycznych.
Debata tematyczna poświęcona zapobieganiu zgonom z związanym z przedawkowaniem została poprowadzona przez dr Artura Malczewskiego i skupiła się na konieczności wdrażania programów dostępu do naloksonu, rozwoju alertów toksykologicznych oraz pogłębieniu analiz nt. obecności na rynku nitazenów. Przedstawiciele Irlandii, Estonii, Niderlandów oraz agencji UE podkreślali znaczenie ścisłego powiązania polityki zdrowotnej z systemami wczesnego ostrzegania. Prezentacje i rekomendacje w tej części spotkania spotkały się z szerokim uznaniem.
Szczególnym elementem agendy była debata tematyczna z Mołdawią, której delegacji przewodniczył generał Lilian Carabeț, Zastępca Szefa Głównego Inspektoratu Policji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Mołdawii. W wymianie poglądów uczestniczyli przedstawiciele Komisji Europejskiej, EEAS, EUDA i Europolu. Omawiano aktualne wyzwania związane ze zdrowieniem publicznym oraz przestępczością zorganizowaną w Mołdawii, w tym wzrost zagrożeń narkotykami syntetycznymi oraz rozwój lokalnych rynków detalicznych. Polska prezydencja wskazała na potencjał pogłębienia współpracy praktycznej, m.in. poprzez wymianę dobrych praktyk i integrację Mołdawii w działaniach operacyjnych państwo członkowskich Unii Europejskiej.
W ramach porządku obrad odbyła się również prezentacja wstępnych wyników prac nad nową Strategią UE w sprawie narkotyków. Zespół polskiej prezydencji zaprezentował podsumowanie uwag państw członkowskich oraz główne wnioski płynące z majowej debaty HDG. Zgłoszono potrzebę wzmocnienia filaru zdrowotnego oraz opracowania bardziej operacyjnych priorytetów w zakresie redukcji podaży i szkód związanych z narkotykami. Zgodnie z planem, projekt strategii zostanie przedstawiony trio prezydencji i Komisji jeszcze w drugiej połowie 2025 r.
Spotkanie zakończyło się prezentacją programu prac Danii, która od 1 lipca przejmie przewodnictwo w HDG. Polska prezydencja podziękowała za owocną współpracę oraz aktywność delegacji, podkreślając znaczenie wspólnotowej odpowiedzi UE na zagrożenia narkotykowe – zarówno w wymiarze zdrowotnym, jak i bezpieczeństwa wewnętrznego.
(WZPN CBŚP, zdjęcia: CBŚP)