Patron Honorowy Komendy Głównej Policji
W Komendzie Głównej Policji odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej jednego z najwybitniejszych funkcjonariuszy Policji Państwowej insp. dr. Władysława Mariana Sobolewskiego. Nadanie imienia było jednym z najważniejszych elementów centralnych obchodów Święta Policji, które w tym roku odbywają się w setną rocznicę utworzenia Policji Państwowej.
Życiorys patrona honorowego Komendy Głównej Policji stanowić może symbol losów bohaterów walk o niepodległość. Jestem niezmiernie wzruszony, że tak oddany służbie Rzeczypospolitej Polskiej funkcjonariusz Policji Państwowej łączący służbę i pracę zawodową z działalnością naukowo-dydaktyczną , a jednocześnie ojciec polskiej kryminalistyki, społecznik i sportowiec, od dziś jest Patronem Honorowym Komendy Głównej Policji. Jestem przekonany, że patron będzie stanowił przykład postawy dla każdego policjanta" - powiedział w czasie uroczystości Komendant Główny Policji gen. insp. dr Jarosław Szymczyk.
Komendant Główny Policji podkreślił, iż jako funkcjonariusze Policji odczuwamy dumę, iż mamy przywilej czcić bohaterów Policji Państwowej i utożsamiać się z ich chwalebną postawą. Realizowali oni bowiem etos policjanta, jako funkcjonariusza, który niezależnie od okoliczności pozostaje zawsze wierny złożonej przysiędze, państwu i jego obywatelom.
Warto w tym miejscu przybliżyć postać insp. dr. Władysława Mariana Sobolewskiego oraz przebieg jego służby.
Władysław Marian Sobolewski urodził się w 1890 roku we Lwowie. Ukończył prawo na tamtejszym uniwersytecie i rozpoczął praktykę administracyjną. W czasie I wojny światowej został powołany do wojska. W 1918 r. ochotniczo wstąpił do oddziałów „Obrony Lwowa”.
Po zakończeniu wojny Władysław Sobolewski zdecydował się wstąpić do nowopowstałej Policji Państwowej. W jej szeregi został przyjęty we wrześniu 1919 r., służył jako oficer inspekcyjny. Następnie, w stopniu podinspektora PP, objął stanowisko komendanta Głównej Szkoły Policyjnej i Szkoły Oficerskiej w Warszawie. W 1929 r. został skierowany na kurs kryminalistyczny do Wiednia, zorganizowany dla 30-osobowej grupy polskich policjantów służby śledczej przez Instytut Kryminologiczny przy Dyrekcji Policji w Wiedniu. Władysław Sobolewski ukończył również studia kryminologiczne w Instytucie Nauk Policyjnych przy Uniwersytecie w Lozannie.
W 1931 r. podinsp. Sobolewski został kierownikiem Laboratorium Policyjnego w Centrali Służby Śledczej w Warszawie. Stanowisko to piastował przez 6 lat, do śmierci. To dzięki jego badaniom i pracom do powszechnego stosowania weszły naukowe ekspertyzy broni palnej, pocisków i łusek. Był specjalistą w zakresie mechanoskopii, daktyloskopii, fotografii kryminalistycznej, pisma ręcznego i maszynowego.
Podinsp. dr Władysław Sobolewski łączył pracę zawodową z działalnością naukowo-dydaktyczną. Swoją aktywność naukową wykazywał poprzez publikacje książkowe i liczne artykuły z zakresu kryminalistyki i prawa. Najcenniejszą jego pracą z zakresu kryminalistyki była monografia pt. „Identyfikacja łusek i pocisków z krótkiej broni palnej dla celów sądowych”, należąca wówczas do światowej klasyki przedmiotu, przedrukowywana również za granicą. W swoim dorobku miał również podręczniki dla policjantów oraz publikacje z zakresu historii prawa. Publikował prace naukowe w dziedzinie kryminalistyki, zarówno monografie, jak i artykuły w czasopismach fachowych, m.in.: „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, „Głos Sądownictwa”, „Gazeta Administracji”, „Archiwum Kryminologiczne”, „Na posterunku”, „Archiv für Kriminologie”, „Revue Internationale de la Criminalistique”. Zasiadał w komitecie redakcyjnym czasopisma „Przegląd Policyjny”, wydawanego od stycznia 1936. Został określony mianem ojca polskiej kryminalistyki.
Działał także na polu społecznym. Należał do Klubu Sportowego „Warszawianka”, delegatem Państwowego Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego (PUWFiPW) do Polskiego Związku Szermierczego. Jako zawodnik uczestniczył w zawodach szermierczych, zaś według artykułu Henryka Żółtowskiego w „Przeglądzie Policyjnym” znalazł się w polskiej kadrze na Letnie Igrzyska Olimpijskie 1924 w Paryżu. Od 1928 był członkiem zarządu Polskiego Związku Szermierki.
Oprócz zajęć z policjantami dr Sobolewski prowadził również zajęcia dydaktyczne na wyższych uczelniach, m.in. na uniwersytetach w Poznaniu i Warszawie. Jego karierę zawodową i naukową przerwała nagła śmierć podczas prowadzenia wykładu dla oficerów Wojska Polskiego. Zmarł nagle 4 października 1937 r., mając 47 lat. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Jego pogrzeb zgromadził przedstawicieli najwyższych władz, hierarchów kościelnych, luminarzy nauki i kierownictwo Policji Państwowej.
Grobowiec insp. dr. Władysława Mariana Sobolewskiego został odnaleziony i odrestaurowany dzięki staraniom policjantów — członków Stowarzyszenia Opieki nad Grobami Policjantów na Wschodzie. Miejsce to zostało otoczone stałą opieką Stowarzyszenia, stanowiąc od lat symbol pamięci o wielkim polskim policjancie. Z okazji 100. rocznicy powstania Policji Państwowej Funkcjonariusze skupieni w Stowarzyszeniu Opieki nad Grobami Policjantów na Wschodzie tradycyjnie zaciągnęli wartę w miejscu spoczynku ojca polskiej kryminalistyki, który stał się patronem Komendy Głównej Policji.
Aktu odsłonięcia tablicy pamiątkowej dokonali wspólnie Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk, Biskup Polowy Wojska Polskiego gen. bryg. Józef Guzdek i Dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej Adam Siwek. Tablicę pamiątkową poświęcił biskup Józef Guzdek oraz kapelani Policji. Pod tablicą złożono wieniec i odegrano utwór „Śpij kolego”.
– Dzisiejsza uroczystość doskonale wpisuje się w obchody 100. rocznicy powstania Policji Państwowej. Jest symbolem szacunku, a także kolejnym dowodem na to, że jako formacja mundurowa pamiętamy o przedstawicielach Policji, którzy swoje życie poświęcili służbie na rzecz państwa i społeczeństwa – powiedział Komendant Główny Policji.
Podczas uroczystości odsłonięcia pamiątkowej tablicy wiele razy nawiązywano do etosu policyjnej służby, która zawsze była i jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo Polaków.
(BEH-MP KGP/ foto: BEH-MP KGP i Paweł Ostaszewski "Policja 997")