Międzynarodowa konferencja dotycząca zagrożeń CBRN - Aktualności - Policja.pl

Wczorajsze ćwiczenia na terenie bazy paliwowej Orlen Aviation, obsługującej Lotnisko Chopina w Warszawie, rozpoczęły czterodniowe spotkanie międzynarodowej grupy policyjnych ekspertów zajmujących się problematyką CBRN. Podczas drugiego dnia specjaliści z Polski, Niemiec, Hiszpanii, Francji, Portugalii i Chorwacji spotkali się podczas konferencji na Wojskowej Akademii Technicznej, zorganizowanej pod honorowym patronatem Komendanta Głównego Policji gen. insp. dr. Jarosława Szymczyka, realizowanej w ramach obchodów 100. rocznicy powołania Policji Państwowej. Konferencji towarzyszyła wystawa poświęcona Patronowi Komendy Stołecznej Policji podinsp. Marianowi Stefanowi Kozielewskiemu oraz wystawa sprzętu specjalistycznego.

Eksperci CBRN oraz przedstawiciele służb policyjnych z KGP, CBŚP, BOA, komend wojewódzkich Policji oraz szeregu instytucji i specjalistycznych jednostek Państwowej Straży Pożarnej oraz Wojska Polskiego dzielili się swoimi doświadczeniami i prezentowali spostrzeżenia dotyczące współczesnych wyzwań europejskich służb policyjnych w zakresie zagrożeń CBRN.

O roli nauki i edukacji wobec tych zagrożeń mówił amb. dr Zdzisław Rapacki z Akademii Biznesu i Finansów Vistula. St. bryg. w st. spocz. mgr inż. Dariusz Marczyński z Rządowego Centrum Bezpieczeństwa z kolei prezentował międzyinstytucjonalną siatkę bezpieczeństwa w zakresie CBRN oraz przedstawił propozycje strategiczne  w zakresie podniesienia poziomu jakości planowania i przygotowania do działań na wszystkie fazy zarzadzania procesem bezpieczeństwa. - Według mnie w naszej strategii bezpieczeństwa należy przemyśleć, wypracować i doskonalić mechanizmy, które dotyczą trzech sfer. Pierwsza dotyczy wzmocnienia obszaru międzyinstytucjonalnego między służbami, ośrodkami kryzysowymi, które pracują na rzecz poprawy jakości procesu planowania i przygotowania do reagowania, ale także zarządzania informacją, co jest szczególnie ważne w pierwszej fazie reagowania, kiedy warto skupić się na profilaktyce dla ludności i na informacjach, jak ludność powinna się zachować w obszarze zagrożenia czy też poza nim. Druga kwestia: jestem ogromnym zwolennikiem wypracowanego wspólnie, przetestowanego, a następnie wdrożonego mechanizmu kontroli jakości i zachowania ciągłości usług i działań międzyinstytucjonalnych i instytucjonalnych, który pozwoli na ocenę „dojrzałości”  instytucji w przygotowaniu na ewentualne wystąpienie zagrożeń CBRN oraz ocenę zarzadzania procesem wzmacniania odporności i zdolności do reagowania. Obszar trzeci, który według mnie jest kluczowy, znajduje się na styku nie tylko sfery instytucjonalnej, ale naczyń połączonych wszystkich instytucji, które mają być zaangażowane w ten proces. Warto przemyśleć, jakie trzeba mieć narzędzia na poszczególnych odcinkach tego procesu przygotowań do oceny gotowości operacyjnej i cywilnej służb i podmiotów ratowniczych oraz ośrodków zarządzania kryzysowego wobec zagrożeń CBRN. To obszary, nad którymi trzeba pracować i doskonalić je. Siatka bezpieczeństwa tego nie pokazuje, ale z pewnością jest to wyzwanie, z którym warto się zmierzyć.

Prezes Międzynarodowego Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego amb. Krzysztof Paturej opowiadał z kolei o globalnym zarządzaniu bezpieczeństwem chemicznym. - Jeśli spojrzeć na skalę i typy zagrożeń, to fundamentalnym zagrożeniem dla społeczeństw są zagrożenia chemiczne. Potwierdzają to statystyki i potężny rozwój chemii. Chciałbym więc pokazać Państwu, jak moglibyśmy budować świat bezpieczniejszy, uwzględniając zagrożenia takimi jakie one są, a nie takimi, jakie chcielibyśmy je widzieć. (…) Bezpieczeństwo chemiczne jest dziś wymogiem. Wykorzystujemy około 100 tys. certyfikowanych substancji chemicznych. (…) Nielegalna działalność w obszarze substancji chemicznych stanowi coraz większy czynnik zagrożenia dla jednostek, państw i społeczności międzynarodowej. (…) Bezpieczeństwo chemiczne i bezpieczeństwo ekologiczne stają się głównym czynnikami kreującymi agendę bezpieczeństwa oraz rozwój gospodarczy i cywilizacyjny. Stały się elementem dwustronnych uzgodnień i wystąpień. (…) Odpowiedzią na zagrożenia chemiczne, w moim rozumieniu, jest przejście na globalne zarządzanie bezpieczeństwem chemicznym w ramach współpracy międzynarodowej. Dotychczasowe podejście do bezpieczeństwa chemicznego, czyli skupienia się na nielegalnym wykorzystaniu chemii nie wystarcza (…) Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego jest pierwszą w świecie organizacją, która promuje zintegrowane podejście do bezpieczeństwa chemicznego i ekologicznego. Jesteśmy partnerem praktycznie wszystkich organizacji. Mamy równie dobre stosunki z partnerami w Stanach Zjednoczonych, jak i w Iranie, Rosji czy Chinach. (…) Do budowania bezpieczeństwa potrzebne jest więc tzw. Whole Society Aproach, czyli podejście całego społeczeństwa. Regulacje nie wystarczają. Tu zarówno organizacje społeczne, obywatele, instytucje państwowe i służby uczestniczą w tym procesie. Dziś służby państwowe nie mogą być przygotowywane na zagrożenia poprzednie. CBRN nie jest zagrożeniem realnym, zagrożeniem realnym jest zagrożenie chemiczne, biologiczne, radiologiczne. W  mojej wizji rozwoju globalnego bezpieczeństwa chemicznego wychodzę z założenia, że muszą być spięte wspólnie wszystkie działania związane z zarządzaniem, zasady i mechanizmy działania na różnych poziomach, począwszy od lokalnego przez narodowe i regionalne. Globalne zarządzanie bezpieczeństwem chemicznym zakłada współpracę wszystkich interesariuszy, to muszą być: organizacje międzynarodowe, samorządy, społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe, a przede wszystkim przemysł i uczelnie. (…) Liczymy, że współpraca, do której chcemy Państwa zaprosić, skierowana na rozwój, upowszechnianie standardów, dobrych praktyk i wymianę doświadczeń będzie integrować bezpieczeństwo procesowe z bezpieczeństwem fizycznym, bezpieczeństwem związanym z niedopuszczeniem do nielegalnego wykorzystywania chemii i przede wszystkim będzie powodowała, że bezpieczeństwo stanie się elementem życia społecznego.

Uczestnicy konferencji mieli tez okazję wysłuchać dr. Marka Posobkiewicza z Głównego Inspektoratu Sanitarnego MSWiA, który opowiadał o udziale Państwowej Inspekcji Sanitarnej MSWiA w zdarzeniach typu niebezpieczna przesyłka oraz przedstawiciela Polskiej Agencji Atomistyki, który zaprezentował zadania Centrum do spraw zdarzeń radiacyjnych,

Swoimi doświadczeniami podzielili się również eksperci zagraniczni, którzy zaprezentowali różne zagrożenia CBRN, możliwe rozwiązania i realizacje (Hiszpania, Portugalia) oraz opowiadali o: zarządzaniu miejscem przestępstwa skażonym biologicznie (Niemcy) oraz organizacji służby neutralizacji bomb i jej kompetencji w sytuacjach incydentów EOD/IED (Chorwacja).

W dalszej części konferencji polskie i europejskie procedury postępowania w przypadku ujawnienia podejrzanej przesyłki omówił podinsp. Paweł Setecki z Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie. Przedstawiciel Centralnego Pododdziału Kontrterrorystycznego Policji BOA przedstawił CBRN jako zagrożenie dla europejskiej społeczności, a o obronie bioterrorystycznej w erze biologii syntetycznej opowiadał ppłk Łukasz Krzowski z WAT.  Współpracę z organizacjami pirotechników, producentów i importerów w celu kontroli materiałów pirotechnicznych na rynku przedstawił z kolei Ireneusz Patynowski z Fundacji Pozytywne Emocje.

O różnych aspektach bezpieczeństwa chemicznego uczestnicy mogli dowiedzieć się od prof. dr. hab. Włodzimierza Fehlera z Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Omówiono też zagadnienie gospodarki odpadami chemicznymi wobec zagrożeń terroryzmem. Wnioski i doświadczenia Wojskowego Instytutu Chemii i Radiometrii w zakresie szkoleń CBRN w warunkach rzeczywistych skażeń przedstawił płk Jarosław Wojciechowski, a problematykę odkażania sprzętu wrażliwego – dr Jacek Pirszel. Natomiast o postępowaniu medycznym z ofiarami zdarzeń radiacyjnych opowiedział prof. dr hab. n. med. Marek K. Janiak z Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii.

Poznanie rozwiązań stosowanych w jednostkach partnerów zagranicznych pozwala zidentyfikować newralgiczne punkty wymagające poprawy. Dodatkowo czerpanie z dobrych praktyk stosowanych w innych krajach umożliwia w pełni profesjonalne przygotowanie do reakcji w obliczu zagrożeń chemicznych, biologicznych, radiacyjnych i nuklearnych, co stanowi istotne zadanie podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w każdym państwie.

Kolejnym komponentem realizowanego przez KSP przedsięwzięcia będą czwartkowe warsztaty praktyczne, zorganizowane przy współpracy z Uczelnią Techniczno-Handlową im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie, pozwalające na prezentacje dobrych praktyk oraz rozwiązań zagranicznych i krajowych. Podsumowaniem wspólnych działań będzie prezentacja nowoczesnych rozwiązań, zorganizowana 27 września przy wsparciu Polskiej Grupy Zbrojeniowej.

Partnerami projektu są: Orlen Aviation Sp. z o.o., Prezydium Policji w Berlinie, Policja Narodowa Hiszpanii, Dyrekcja Generalna Policji Chorwacji, Dyrektoriat Generalny Policji Francuskiej, Komenda Główna Policji Portugalii.

Tekst: podinsp. Anna Kędzierzawska
Foto: podkom. Piotr Świstak