XII rekonstrukcja bitew pod Tomaszowem
Centralny punkt programu obchodów 81. rocznicy bitew pod Tomaszowem Lubelskim stoczonych z Niemcami i Armią Czerwoną we wrześniu 1939 r., stanowiła rekonstrukcja walk, która odbyła się na błoniach stadniny koni „Pod lasem”.
Po odegraniu hymnu przez Dętą Orkiestrę OSP z towarzyszeniem chóru „Tomaszowiacy” ks. prałat dr Czesław Grzyb w asyście ks. kan. Grzegorza Chabrosa koncelebrował Mszę św. i wygłosił okolicznościową homilię, nawiązując w niej do wydarzeń sprzed 81 lat i współczesnych implikacji.
W części końcowej nabożeństwa, po udzieleniu wiernym błogosławieństwa bożego, burmistrz miasta Wojciech Żukowski zarysował tło historyczne i przebieg bitew tomaszowskich, po czym powitał przybyłych gości.
Tuż po godzinie 11:00 rozpoczęła się rekonstrukcja obejmująca swą tematyką fragment działań wojennych prowadzonych we wrześniu 1939 r., przez zgrupowania tzw. czterech pułkowników – Tadeusza Zieleniewskiego, Władysława Płonkę, Leona Koca i Władysława Filipkowskiego.
Przed widownią, skromniejszą liczbowo z powodu pandemii, liczące około 200 osób grupy rekonstrukcyjne zaprezentowały znane z przekazów historycznych starcie oddziałów Armii Czerwonej odparte przez żołnierzy Wojska Polskiego, a następnie atak przeważających sił niemieckich, co przy braku amunicji i paliwa do pojazdów pancernych skutkowało zawieszeniem broni.
Widownia z ogromnym zainteresowaniem obserwowała przebieg działań na pozorowanym polu walki, udział kawalerzystów, artylerii, a w tym trzydziałonowej baterii kal. 75 mm, tankietki TK, polskiego samochodu pancernego wz. 34, motocykli z epoki, czołgu LT wz. 38, niemieckich samochodów pancernych oraz ciężarówek wojennych.
Całość przebiegu rekonstrukcji na bieżąco i profesjonalnie komentował prof. Andrzej Olejko, a jego nabrzmiały emocjami głos konweniował doskonale z gejzerami wybuchów pocisków, płomieniami i hukiem wystrzałów artylerii i karabinów, wywołując silne wrażenie na widowni.
Ogromne dodatkowe emocje spowodowało zaaranżowane przekazanie polskich jeńców w ręce NKWD ich egzekucja, co stanowiło w scenariuszu zaplanowany element mordu katyńskiego.
W części końcowej rekonstrukcji odbył się pokaz sprawności grupy WOT oraz defilada grup Rekonstrukcji Historycznej, po czym burmistrz miasta Wojciech Żukowski złożył podziękowania wykonawcom i organizatorom.
Źródło: IPI, zdj. MB, IPI
