Aktualności

Międzynarodowy Dzień Bez Przemocy

Data publikacji 02.10.2024

Przemoc to intencjonalne działanie lub zaniechanie jednej osoby wobec drugiej, które wykorzystując przewagę sił narusza prawa i dobra osobiste jednostki, powodując cierpienia i szkody. Dzisiaj Międzynarodowy Dzień Bez Przemocy. Nie bój się prosić o pomoc!

O przemocy możemy mówić wtedy, gdy zostaną spełnione 4 warunki:

  • Jest to intencjonalne działanie lub zaniechanie działania - ktoś sądzi, że wie co jest dla drugiego dobre lub daje sobie prawo do decydowania w jego imieniu. Jest przy tym przekonany, że ten drugi powinien mu się bezwzględnie podporządkować i zaspokoić wg niego jego jedynie słuszne życzenia. Mając najlepsze intencje, chce spowodować, by było tak, jak on chce. Nie liczy się ze stanowiskiem drugiej osoby, z jej potrzebami czy chęciami.
  • Jedna osoba ma wyraźną przewagę nad drugą - jest silniejsza fizycznie, psychicznie, materialnie, zawodowo, społecznie i w wymiarze tej przewagi oddziałuje na drugą osobę w jej mniemaniu słabszą, po to, by zmusić ją do podporządkowania swoim życzeniom.
  • Działanie lub zaniechanie jednej osoby narusza prawa i dobra osobiste drugiej - jedna osoba daje sobie prawo, by drugą uderzyć, obrazić, skrytykować, zabrać coś lub nie dać. Nie liczy się z jej potrzebami, życzeniami, uczuciami, sprzeciwem. Traktuje daną osobę jak przedmiot bez żadnych praw.
  • Osoba, wobec której stosowana jest przemoc, doznaje cierpienia, szkód fizycznych i psychicznych - szkody mogą być wymierne i nie, widoczne i niedostrzegalne, natychmiastowe i odroczone w czasie.

Sprawca działa z intencją wobec ofiary, która jest od niego słabsza, narusza jej prawa i dobra osobiste, powodując cierpienia i szkody. Sprawcy przemocy mają najczęściej w deklaracjach i we własnym mniemaniu dobre intencje. Są przekonani, że nie mieli innego wyjścia” i "musieli" użyć przemocy. Gdyby tylko ofiara coś zrobiła lub nie, to byłoby inaczej. On przecież chciał dobrze i gdyby "tylko": zamilkła, poszła sobie, nie odzywała się, niczego nie chciała, nie narzekała, była cicho - jednym słowem "umiała się zachować" i "była lepszą żoną, która wie, gdzie jej miejsce" - nie "musiałby" jej bić. To tylko niektóre przykłady "dobrych intencji" osoby stosującej przemoc w rodzinie.

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że ofiara jest słabsza i sama ma ograniczone możliwości samoobrony. Z czasem, często przejmuje punkt widzenia sprawcy i zaczyna myśleć, że rzeczywiście "sama sobie jest winna”, a sprawca „ma rację”.

Obie strony mają coraz bardziej zniekształcone widzenie sytuacji. Sprawca oskarża ofiarę o odpowiedzialność za przemoc, którą stosuje, a ofiara wierzy mu i myśli, że tak właśnie jest. W rzeczywistości jednak to ten, kto ma przewagę i za pomocą siły stara się zmusić drugą osobę do określonego zachowania, stosuje przemoc. I to on jest odpowiedzialny za swoje zachowanie. Niezależnie od tego, co robiła i jak reagowała ofiara.

Rodzaje przemocy:

  • Fizyczna - naruszanie nietykalności fizycznej – i ten wątek chyba jest jasny. Każdy wie, że nie wolno bić, szarpać, popychać czy dusić itp. Przekroczenie tej granicy, kiedy naruszona zostaje nietykalność fizyczna, nazywamy przemocą.
  • Psychiczna - naruszenie godności osobistej – w grę wchodzi obrażanie, szantażowanie, ocenianie, krytykowanie, wyśmiewanie, zastraszanie itp. Przekroczenie tej granicy, kiedy naruszona zostaje godność osobista nazywamy przemocą.
  • Seksualna - naruszenie intymności - przemoc seksualna polega na zmuszaniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli, kontynuowaniu aktywności seksualnej, gdy osoba nie jest w pełni świadoma, bez pytania jej o zgodę lub, gdy na skutek zaistniałych warunków, obawia się odmówić.
  • Ekonomiczna - naruszenie własności - przemoc ekonomiczna wiąże się celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawianiem środków lub stwarzaniem warunków, w których nie są zaspokajane niezbędne dla przeżycia potrzeby, np.: niszczenie rzeczy, włamanie do zamkniętego osobistego pomieszczenia, kradzież, używanie rzeczy bez pozwolenia, zabieranie pieniędzy, przeglądanie dokumentów czy korespondencji itp.  
  • Zaniedbanie - naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich jest formą przemocy ekonomicznej i oznacza np. niedawanie środków na utrzymanie, pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nieudzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka itp.

Jeśli jesteś świadkiem przemocy – reaguj! Ofiara bardzo często jest zastraszona albo nie widzi winy w sprawcy, a jedynie w sobie, i sama nie poprosi o pomoc. Możesz pomóc rozmową, wezwaniem odpowiednich służb czy powiadomieniem instytucji. Możesz również przekazać informacje o infoliniach pomocowych czy placówkach, które niosą pomoc w takich szczególnych sytuacjach. Ważne jest, by uświadomić pokrzywdzonej osobie, że nie jest winna temu, co się dzieje, że ma do kogo się zwrócić i że nie jest z problemem sama.

Pomocy, można szukać nie tylko w jednostkach Policji, ale w również Ośrodkach Pomocy Społecznej, Centrach Wsparcia i Pomocy Ofiar Przemocy w Rodzinie, Domach Samotnej Matki, Młodzieżowych Ośrodkach Socjoterapii itp.

Można też skorzystać z infolinii NIEBIESKA LINIA Ogólnopolskie Pogotowie dla ofiar przemocy w rodzinie 800 12 00 02.

Nie bój się prosić o pomoc! Nie bój się reagować na przemoc. Życie jest tylko jedno.

(KWP we Wrocławiu / sc)

Powrót na górę strony