Międzynarodowa konferencja z udziałem polskiej Policji na temat redukcji szkód w obszarze polityk narkotykowych
W Warszawie odbywa się 6. Europejska Konferencja na temat redukcji szkód pn. Działania w obszarze zdrowia publicznego, reforma polityki narkotykowej i prawa człowieka. Rola organów ściągania na rzecz dostępu do zdrowia i redukcji szkód w krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz Azji Centralnej.
Pierwszy dzień Konferencji, który miał miejsce w niedzielę, 1 grudnia w Komendzie Głównej Policji i odbył się przy wsparciu Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP), Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC), Open Society Foundations (OSF), International Renaissance Foundation oraz wsparciem organizacyjnym Komendy Głównej Policji, obfitował w wiele indywidualnych i panelowych wystąpień na temat holistycznego podejścia do tematu redukcji szkód.
Czym jest redukcja szkód w rozumieniu tematu Konferencji? Polityka redukcji szkód w stosunkowo wąskim aspekcie stanowi system określonych działań wielodyscyplinarnych, mających na celu zmniejszenie lub wyeliminowanie skutków zdrowotnych przyjmowania substancji psychoaktywnych. Polityka redukcji szkód jest realizowana w związku z rozprzestrzenianiem się zakażeń HIV.
Ograniczenie zapadalności na HIV, w dużej mierze zależy od przerwania drogi transmisji zakażenia, głównie krwiopochodnej i seksualnej. Główne działania stosowane w ramach polityki redukcji to:
- programy wymiany igieł i strzykawek lub zapewnienie stałego dostępu do środków dezynfekujacych
- programy leczenia substytucyjnego
- programy rozdawnictwa prezerwatyw
- programy edukacyjno – informacyjne
- programy profilaktyki zdrowotnej (szczepienia profilaktyczne, badania krwi w kierunku zakażeń HIV, HBV, HCV)
- programy pomocy kryzysowej: socjalne, prawne, opiekuńcze
W szerszym ujęciu są to komplementarne polityki narodowe i międzynarodowe wspierane przez organizacje pozarządowe skupione na redukcyjnym podejściu do szkód związanych z zażywaniem szeroko rozumianych narkotyków, w tym także działania dekryminalizacyjne.
Konferencję współotwierał insp. Krzysztof Łaszkiewicz, Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka, który życząc wszystkim owocnych obrad i dobrych wniosków oraz rekomendacji wspomniał, że cieszy się, iż polska Policja bardziej widocznie dołącza do globalnej dyskusji na temat redukcji szkód w obszarze polityki narkotykowej. Pełnomocnik dodał, „że w chwili naszych dyskusji i debaty produkowane są kolejne tony narkotyków, i że w tej samej chwili ktoś umiera z powodu przedawkowania albo choroby związanej z uzależnieniem. Ktoś używa zużytej igły i strzykawki, a ktoś inny może skorzystać ze sterylnego punktu iniekcyjnego dotowanego przez władze. Ktoś jest zatrzymywany przez policję za niewielką ilość narkotyku, a ktoś inny legalnie zażywa narkotyk w tej samej ilości w coffee shop”. Wystąpienie uzupełnił Jacek Bilewicz, Zastępca Prokuratora Generalnego, który nakreślił ramy prawne obowiązujące w Polsce odnośnie kryminalizacji zachowań związanych z narkotykami. Całe wydarzenie w KGP skupione było wokół 5 paneli tematycznych, w których poruszano wątki związane z politykami narkotykowymi i ich związkiem z prawami człowieka. Podkreślono rolę organów ścigania w ochronie zdrowia publicznego i praw człowieka osób używających narkotyki. Omówiono współpracę policji i organizacji społeczeństwa obywatelskiego w zapewnieniu dostępu do opieki zdrowotnej i reedukacji szkód. Ciekawą dyskusją była ta odnosząca się do barier we wprowadzaniu i możliwych kierunkach rozwoju redukcji szkód. Panel zamykający odnosił się do edukacji policyjnej, wspierania potencjału oraz dalszej współpracy i planowania kolejnych kroków. Uczestnicy Konferencji byli zgodni, że pomimo dekad wysiłków w zakresie egzekwowania prawa, obecne podejście do tematu polityki narkotykowej oparte na dekryminalizacji i prohibicji nie zdołało osiągnąć pożądanych rezultatów. Wśród głównych obszarów wymagających uwagi w walce z globalnym problemem narkotykowym można wymienić brak i nierówny dostęp do leczenia i redukcji szkód, nadmierne stosowanie kary pozbawienia wolności oraz wynikające z powyższych skutki zdrowotne i społeczne.
Konferencja zgromadziła wybitnych praktyków, ekspertów z dziedziny tematu redukcji szkód. Należeli do nich między innymi goście i gościnie z Komisji ds. Polityki Narkotykowej Europy Wschodniej, Środkowej i Azji Centralnej, Podkomitetu ONZ ds. Zapobiegania Torturom, niezależna Senator z Dublina, Dyrektorka Wykonawcza EHRA (Euroasian Harm Reduction Association). Mówcami byli także sędzia litewskiego Trybunału Konstytucyjnego, czy też były tajny funkcjonariusz Policji w Wielkiej Brytanii, komendant Policji w Rupel (Belgia), Dyrektor Generalny Ana Liffey Drug Project z Irlandii. W spotkaniu zabrał także istotny głos Konsultant ds. Narkotyków, Alkoholu i Tytoniu w Wielkiej Brytanii. W sposób wysoce praktyczny zaprezentowali swoje działania policjantka z Estonii oraz opiekun osób uzależnionych. Na Sali byli obecni także policjanci z Polski (CBŚP oraz Biuro Prewencji KGP), ale także z wielu innych krajów takich jak Ukraina, Kirgistan, Belgia, Holandia.
Miłym akcentem była wypowiedź Pani Magdaleny Dąbkowskiej z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, współorganizatorki wydarzenia, która opowiedziała o 20-leciu systemu ochrony praw człowieka w Policji i wpisywaniu się tej Konferencji w to wydarzenie. Kolejne dyskusje i debaty odbywają się w Pałacu Kultury i Nauki.
insp. Krzysztof Łaszkiewicz
Zaciekawił Cię ten temat? Napisz: krzysztof.laszkiewicz@policja.gov.pl
