Pracowity rok Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji
Dla policyjnych naukowców z największego w Polsce laboratorium zawsze najważniejszy jest rozwój i doskonalenie umiejętności, dające gwarancję skuteczności w ujawnianiu najbardziej skomplikowanych przestępstw, a spectrum ich działań w minionym roku było bardzo szerokie.
Przedstawiciele CLKP brali udział w dziesiątkach przedsięwzięć i setkach spraw, o szczegółach których nie informuje się jednak – z przyczyn dość oczywistych – szerokiej publiczności. Jednak nawet zupełnie jawna działalność dość dobrze obrazuje zakres ich działań i zainteresowań – prowadzili szkolenia, reprezentowali Policję jako prelegenci na konferencjach krajowych i zagranicznych, a także promowali kryminalistykę przyjmując praktykantów z różnych uczelni wyższych.
Rok w liczbach
W okresie od stycznia do grudnia ub. r. funkcjonariusze i pracownicy Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji wykonali 2319 zleceń, w ramach których przebadali 60332 obiekty.
Nauka i wymiana doświadczeń
Ważnym wydarzeniem była organizacja przez CLKP konferencji „Sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, deep fakes – wyzwania współczesnej kryminalistyki” podczas III Międzynarodowych Targów POLSECURE. Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji przygotowało dodatkowo dynamiczny pokaz dotyczący oględzin miejsca zdarzenia masowego z zastosowaniem procedur identyfikacji ciał ofiar, tzw. DVI.
Organizowane przez CLKP sympozja nie były przeznaczone jedynie dla policjantów – brali w nich udział także przedstawiciele innych służb i współpracujących z laboratorium podmiotów, m.in. eksperci Instytutu Ekspertyz Sądowych, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego, Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych i MSWiA. W V Ogólnopolskie Sympozjum Biegłych, Badań Broni i Balistyki w Zakopanem, którego tematem przewodnim była „Broń czarnoprochowa w opinii biegłego”, wzięło udział 38 uczestników, a w Sympozjum Biegłych Badań Daktyloskopijnych i Traseologicznych w Waplewie 79 specjalistów. Własnymi przedsięwzięciami laboratorium były także trzy sympozja zorganizowane w Juracie – XVI Ogólnopolskie Sympozjum Policyjnych Biegłych ze specjalności Badania Wypadków Drogowych, w którym udział wzięło 59 osób, a także Sympozjum Ekspertów Badań Informatycznych oraz Ekspertów i Certyfikowanych Specjalistów Cyfrowych Nośników Danych (58 osób), oraz XVII Sympozjum Ekspertów Badań Dokumentów (73 osoby). CLKP współorganizowało również – wraz z Akademią Policji w Szczytnie – konferencję naukową „Bezpieczeństwo dokumentów publicznych”.
Z punktu widzenia rozwoju naukowego w 2024 roku ważnym punktem było podpisanie porozumienia z Wojskową Akademią Techniczną w Warszawie, obejmującego współdziałanie w zakresie m.in. inicjowania i prowadzenie badań naukowych, doradztwa naukowo-badawczego oraz kształcenie studentów i doktorantów.
Szczególnym osiągnięciem było wyróżnienie w konkursie „Innowacje dla bezpieczeństwa i obronności”, przyznane projektowi pn. „Specjalistyczny zestaw folii niskoadhezyjnych do zabezpieczania śladów kontaktowych”, prowadzonemu m.in. przez CLKP w ramach konsorcjum trzech podmiotów. Opracowano specjalistyczny zestaw folii niskoadhezyjnych do zabezpieczania śladów biologicznych w postaci tzw. śladów kontaktowych, wraz ze zoptymalizowaniem stosowanych przez policyjne i pozapolicyjne laboratoria kryminalistyczne metod ekstrakcji DNA oraz opracowaniem optymalnych metod zapewnienia jałowości folii, ich wielkości i form konfekcjonowania.
Szkolenia i ćwiczenia
Niewątpliwie istotnym przedsięwzięciem zrealizowanym przez funkcjonariuszy i pracowników CLKP była organizacja ćwiczeń zgrywających z zakresu reagowania kryzysowego „CRASH-GROM-24”, w których udział wzięło blisko 250 osób z Policji, Prokuratury Krajowej, Prokuratur Okręgowych, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, Państwowej Straży Pożarnej, Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych, Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Zakładów Medycyny Sądowej, Akademii Sztuki Wojennej oraz Politechniki Warszawskiej. Sprawdzano między innymi współpracę w zakresie oględzin miejsca zdarzenia masowego z podjęciem czynności ukierunkowanych na identyfikację ciał ofiar.
Członkowie komórki zarządzającej Zespołu ds. Identyfikacji Ciał Ofiar Katastrof (DVI) przeprowadzili także szkolenie dla nowo powołanej komórki regionalnej DVI funkcjonującej w Komendzie Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu.
Ciekawe było również międzynarodowe szkolenie z zakresu likwidacji nielegalnych laboratoriów narkotykowych 026/2024 „Illicit Drug Laboratory Dismantling-Advanced” w Nieporęcie, które odbyło się z udziałem biegłej Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji. Z kolei w warszawskiej siedzibie CBŚP zorganizowane zostało spotkanie biegłych z dziedziny chemii, reprezentujących CLKP oraz policjantów zwalczających zorganizowaną przestępczość narkotykową. Udział wzięli w nim również przedstawiciele organów ścigania z Belgii, Holandii, Niemiec, Serbii i Węgier. Działanie zostało zrealizowane w ramach europejskiej platformy EMPACT NPS/Syntetyczne narkotyki.
ENFSI
W 2024 r. Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji kontynuowało aktywne uczestnictwo w pracach Europejskiej Sieci Instytutów Nauk Sądowych (ENFSI), której celem jest zapewnienie optymalnych warunków rozwoju badań kryminalistycznych oraz popularyzowanie nauk sądowych w Europie i na świecie. Biegli i specjaliści z CLKP aktywnie uczestniczą w pracach eksperckich grup roboczych, a od dwóch lat laboratorium jest również reprezentowane w siedmioosobowym Zarządzie ENFSI – pani Agnieszka Łukomska - główny specjalista Wydziału Bezpieczeństwa Informacji i Nadzoru CLKP, pełni funkcję Desygnowanego Przewodniczącego ENFSI, mając tym samym duży wpływ na kształtowanie strategicznych kierunków rozwoju nauk sądowych w Europie.
W maju w Warszawie odbyło się spotkanie Narkotykowej Grupy Roboczej ENFSI, zorganizowane przez biegłych z Wydziału Badań Chemicznych, w której wzięli udział eksperci zajmujący się badaniem narkotyków z wielu krajów europejskich, z Singapuru i przedstawiciele Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA). W 2024 roku duży nacisk położono na dalszy rozwój metody analitycznej – magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR), który staje się coraz popularniejszą metodą stosowaną w jakościowych badaniach narkotyków w laboratoriach europejskich.
TRIADA
TRIADA to trójstronna współpraca policyjnych laboratoriów kryminalistycznych Polski, Czech i Słowacji. W jej ramach odbyło się m.in. trzydniowe spotkanie ekspertów w CLKP w Warszawie, poświęcone badaniom fonoskopijnym i analizie dokumentów.
Drugie spotkanie, którego gospodarzem była Polska, odbyło w Zakopanem, a dyskusje między dyrektorami laboratoriów dotyczyły podsumowania wspólnych przedsięwzięć organizowanych w 2024 r. oraz opracowaniu planu warsztatów, konferencji, ćwiczeń i spotkań roboczych na kolejny rok.
Po raz pierwszy
W 2024 roku pierwszy raz rozpoczęto nabór do służby bezpośrednio do Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji, co z punktu widzenia ścieżki rozwoju zawodowego i pozyskiwania do kryminalistyki najbardziej wartościowych osób stanowi istotne, pozytywne novum. Pierwszą funkcjonariuszką przyjętą w ten sposób do służby w CLKP została post. Klaudia Chrzanowska, absolwentka Wojskowej Akademii Technicznej na kierunku chemia o specjalności materiały wybuchowe i pirotechnika.
Nowi biegli policyjni
W 2024 r. zorganizowano dwa egzaminy końcowe dla kandydatów na biegłych policyjnych laboratoriów kryminalistycznych, kończące kilkuletni okres wytężonej nauki. Przystąpiło do nich 37 ekspertów ze specjalności: klasyczne badania dokumentów, badania fonoskopijne, badania informatyczne, badania poligraficzne, badania wypadków drogowych, badania broni i balistyka, badania chemiczne, badania daktyloskopijne i genetyka sądowa. Łącznie liczba biegłych w kraju wzrosła do 722 osób.
Tekst: PM, CLKP