Uwaga! BLIK i oszustwa z wykorzystaniem sztucznej inteligencji
Policja ostrzega przed rosnącą liczbą oszustw internetowych z wykorzystaniem kodów BLIK oraz narzędzi opartych na sztucznej inteligencji (AI). Sprawcy działają coraz sprytniej, podszywając się pod znajomych, instytucje lub pracowników banków. Wykorzystują realistyczne obrazy, głosy i wiadomości, które mogą wyglądać i brzmieć jak prawdziwe.
Zanim podasz kod, przeczytaj…
W ostatnich miesiącach w całym kraju odnotowano przypadki oszustw z wykorzystaniem kodów BLIK oraz sztucznej inteligencji (AI), które doprowadziły do utraty znacznych kwot pieniędzy przez obywateli. Przestępcy działają coraz sprytniej podszywają się m.in. pod członków rodziny, znajomych, pracowników banków, a nawet funkcjonariuszy Policji, wykorzystując technologię i emocje, by wzbudzić zaufanie i nakłonić do wykonania przelewu lub podania kodu BLIK. Co więcej, sztuczna inteligencja umożliwia dziś tworzenie realistycznych imitacji głosu (tzw. deepfake), przez co rozmowa z „córką”, „wnukiem” czy „pracownikiem banku” może być całkowicie realna. Policja zwraca szczególną uwagę na ten problem, ponieważ liczba zgłoszeń tego typu przestępstw stale rośnie, a metody działania oszustów są coraz trudniejsze do rozpoznania. Oszustw internetowych przez pierwsze półrocze 2025 roku odnotowaliśmy prawie 52 tysiące.
Jak działają oszuści:
Najczęściej kontaktują się przez komunikatory, media społecznościowe lub telefon. Podszywając się pod znajomą osobę, proszą o szybki przelew BLIK, tłumacząc się nagłą sytuacją. Często wywierają na swoim rozmówcy działanie presją czasu, tzw. działaniem tu i teraz! Coraz częściej wykorzystują też sztuczną inteligencję do tworzenia fałszywych nagrań głosowych lub wideo, które trudno odróżnić od autentycznych. W innym wariancie podszywają się pod pracowników banku, informując o rzekomych problemach z kontem i nakłaniają do wykonania transakcji lub przekazania danych logowania.
Jak się chronić:
- zanim przelejesz pieniądze – zadzwoń (rozłącz się skutecznie – na telefonie komórkowym naciśnij czerwoną słuchawkę. W przypadku telefonu stacjonarnego odłóż słuchawkę. Jeśli masz wątpliwości, czy linia się rozłączyła, odczekaj 30 sekund lub skorzystaj z innego telefonu lub wybierz numer z kontaktów zapisanych w telefonie, nie wybieraj numeru z ostatnich połączeń) lub napisz innym kanałem do osoby, która prosi o pomoc i potwierdź jej tożsamość; Nie wdawaj się w dyskusję – jeśli rozmowa budzi Twój niepokój, powiedz spokojnie: „Nie rozmawiam przez telefon o takich sprawach” lub w ogóle nie odpowiadaj;
- ustal z bliskimi HASŁO KLUCZ, tzw. „hasło rodzinne” takie, które tylko Wy będziecie znali - tego typu „zabezpieczenie” pozwoli potwierdzić, że to oni się z Tobą kontaktują, a w sytuacji kryzysowej w szybki i prosty sposób zweryfikujesz tożsamość rozmówcy;
- jeżeli dzwoni do Ciebie pracownik banku i mówi, że wykryto podejrzaną aktywność na koncie i prosi o potwierdzenie transakcji kodem BLIK, jak najszybciej rozłącz się i zadzwoń na infolinię banku ( numer zarejestrowany w dokumentach lub na stronie banku). Nie korzystaj z numerów telefonów przesłanych w wiadomościach;
- ustaw limity dzienne i powiadomienia push – dzięki temu szybciej zauważysz nieautoryzowana próbę płatności;
- nie podawaj danych logowania do bankowości internetowej i nie udostępniaj kodów BLIK nikomu - przekazując dane, trafiają do przestępców, którzy logują się i wysyłają dyspozycję;
- zwracaj uwagę na nietypowy język, błędy w wiadomości – to często sygnały ostrzegawcze;
- nie instaluj aplikacji ani nie klikaj w linki przesyłane w wiadomościach – aplikację pobieraj tylko z zaufanych sklepów ( App Store, Google Play);
- dbaj o bezpieczeństwo swojego telefonu- aktualizuj system i aplikacje oraz używaj legalnego programu antywirusowego;
- zblokuj PESEL m.in. korzystając z aplikacji mObywatel.
Jeżeli zostałeś oszukany:
Natychmiast skontaktuj się z bankiem, aby zablokować transakcję lub dostęp do konta. Zgłoś sprawę na Policję. Warto również zabezpieczyć zrzuty ekranu i wiadomości, które mogą pomóc w ustaleniu sprawców.
Pamiętaj:
Każdy może stać się celem cyberprzestępców. Zachowanie czujności, weryfikowanie kontaktów i ostrożne korzystanie z nowych technologii to najskuteczniejszy sposób ochrony przed oszustami wykorzystującymi BLIK i sztuczną inteligencję. Policja, ani żaden urzędnik nigdy nie prosi o przekazanie kodu BLIK, danych do logowania czy instalowanie dodatkowych aplikacji.
Zachowaj czujność - jedna chwila nieuwagi może kosztować utratę oszczędności.
(Biuro Prewencji KGP)