Spotkanie negocjatorów policyjnych UE
Polska jako jeden z trzech krajów odpowiedzialnych za wypracowanie jednolitych rozwiązań negocjacyjnych współorganizuje w dniach 7 – 11 września br., w CSP w Legionowie, spotkanie negocjatorów policyjnych Unii Europejskiej, którzy zaprezentują krajowe systemy negocjacji, opiszą zdarzenia, w których brali udział, oraz systemy szkolenia negocjatorów policyjnych. W spotkaniu omawiane także będzie znaczenie różnic kulturowych, mentalnych oraz sposoby funkcjonowania różnych grup narodowościowych i etnicznych.
Biuro Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji jest przedstawicielem Polski w ramach projektu ATLAS, w którego skład wchodzą specjalne jednostki interwencyjne Unii Europejskiej. W ramach projektu są organizowane seminaria taktyczne oraz spotkania dowódców, mające na celu wypracowanie jednolitego systemu taktycznego i proceduralnego, obowiązującego w razie różnych zagrożeń terrorystycznych na terenie Unii Europejskiej.
We wrześniu 2006 r. rozpoczęły się, z inicjatywy policji holenderskiej, prace zmierzające do wypracowania jednolitych taktyk działania i szkolenia negocjatorów Unii Europejskiej oraz do utworzenia bazy danych zawierającej informacje niezbędne do prowadzenia rozmów ze sprawcami sytuacji kryzysowych.
Potrzeba tworzenia profesjonalnych systemów negocjacji policyjnych pojawiła się po tragicznych wydarzeniach podczas Olimpiady w Monachium w 1972 r. Wydarzenia te ujawniły brak przygotowania do bezpiecznego rozwiązywania sytuacji związanych z zagrożeniem życia i zdrowia obywateli we wszystkich krajach na świecie. Na kanwie tych wydarzeń rozpoczęto tworzenie jednostek antyterrorystycznych oraz dostrzeżono potrzebę szkolenia specjalistów z zakresu negocjacji. Zdobywane przez lata doświadczenia pozwoliły przygotować negocjatorów do prowadzenia rozmów z rożnymi sprawcami.
Niezależnie od rozwiązań organizacyjnych, prawnych i strukturalnych wszyscy negocjatorzy pracują według podobnych zasad przy rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych. Nie zastępują grup szturmowych, ale działają równoległe podczas rozwiązywania sytuacji kryzysowych. Wiedza o negocjacjach jako narzędziu pracy Policji pojawiła się w Polsce na początku lat dziewięćdziesiątych.
W polskiej Policji pierwsza etatowa sekcja negocjatorów policyjnych powstała z inicjatywy prof. dr hab. Kuby Jałoszyńskiego – wieloletniego dowódcy jednostki – 1 września 1992 r. w ówczesnej jednostce antyterrorystycznej KSP.
Prace nad unormowaniami prawnymi rozpoczęto w 2000 r. Metody i formy pracy negocjatorów policyjnych reguluje zarządzenie nr 4 Komendanta Głównego Policji z 26 marca 2002 r. Biorąc pod uwagę doświadczenia polskich negocjatorów, aktualnie trwają prace nad nowelizacją ww. aktu prawnego.
W rozumieniu ww. zarządzenia sytuacjami kryzysowymi są:
• wzięcie i przetrzymywanie zakładników,
• zapowiedź popełnienia samobójstwa,
• groźba użycia przez sprawcę broni, niebezpiecznego narzędzia lub materiału w stosunku do osób lub mienia.
W przypadku wystąpienia tych sytuacji, negocjacje prowadzi zespół, który składa się z pięciu negocjatorów, a w przypadku braku możliwości wyznaczenia pięcioosobowego zespołu – minimum z trzech negocjatorów. W skład zespołu w zależności od potrzeb powołuje się konsultanta.
O potrzebie użycia zespołu negocjacyjnego decyduje dowódca akcji lub operacji policyjnej, który także podejmuje decyzję o rozpoczęciu i zakończeniu negocjacji. Coraz rzadziej dowodzący pytają „po co?”, a coraz częściej pytają „jak?” wykorzystać negocjatorów i ich umiejętności. Z roku na rok zwiększa się liczba prowadzonych negocjacji - od 42 w 2001 r. do 282 w 2008 r. Celem negocjacji jest pokojowe rozwiązanie sytuacji kryzysowej , tj. ratowanie życia i zdrowia zarówno zakładników, ofiar, sprawców, policjantów, jak i osób postronnych.
Negocjatorzy Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP biorą udział w realizacjach mających na celu ratowanie życia ludzkiego. Ich praca poprzedzona jest wieloma szkoleniami zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. W tym roku byli szkoleni między innymi przez negocjatorów FBI. Sami również prowadzą szkolenia zarówno dla negocjatorów policyjnych w kraju jaki i dla innych służb. Celem szkoleń w których uczestniczą jest kształcenie umiejętności, poszerzanie wiedzy oraz wymiana doświadczeń. Celem nadrzędnym jest ochrona życia i zdrowia wszystkich uczestników sytuacji kryzysowych.