Ustalenia po wizytacji Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom nie potwierdzają stosowania tortur
Najpoważniejszym zarzutem, który pojawił się w opublikowanym wczoraj raporcie Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu i Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT) były 2 przypadki rzekomych tortur wobec zatrzymanych przez Policję. Oba te przypadki zostały wnikliwie zbadane przez niezależną prokuraturę i żaden nie został potwierdzony.
Raport powstał po wizytacji w listopadzie i grudniu 2008 r. przedstawicieli CPT w aresztach, zakładach karnych, policyjnych izbach zatrzymań i policyjnych izbach dziecka. Podczas tych spotkań zatrzymane tam osoby (najczęściej podejrzewane o popełnienie przestępstw)w szerokim stopniu korzystają ze swojego prawa do obrony, często także w formie przedstawiania zarzutów co do rzekomo brutalnego zatrzymania czy przebiegu czynności procesowych. Jest to bardzo często przyjęta przez nich linia obrony.
W raporcie CPT zostały przedstawione 2 sprawy rzekomo brutalnego (na prawdopodobieństwo takiego zdarzenia, a nie pewnik wskazuje wyraźnie Komitet) zachowania policjantów podczas zatrzymania. Jeden przypadek dotyczył zatrzymania przez funkcjonariuszy CBŚ z Bielska Białej mieszkańca Krakowa w 2009 r., a drugi przypadek – zatrzymania mieszkańca Szamotuł, także w 2009 r. Oba zdarzenia były wnikliwie badane i oba zakończyły się prokuratorskim umorzeniem. Prokuratorzy uznali, że w żadnej sprawie nie doszło do naruszenia prawa przez policjantów. W świetle zebranych materiałów mówienie o stosowaniu tutaj tortur jest zupełnie nieuprawnione.
Szczegółowa odpowiedź strony polskiej na raport CPT została już w 2010 roku przesłana do Komitetu i przyjęta bez uwag. W raporcie CPT zwraca uwagę fakt, że zdecydowana większość osób pytanych przez przedstawicieli CPT potwierdziła, że była dobrze traktowana przez policjantów.
Nadmienić należy, że przedstawiciele CPT nie mają uprawnień śledczych i nie weryfikują przekazanych im informacji. Mówienie o zdarzeniach przedstawionych w raporcie bez zbadania dokumentów i wyciąganie wniosków tylko na podstawie wyjaśnień zatrzymanych jest w pełni nieuprawnione.
Najważniejszym dla Policji efektem wizytacji w jednostkach Policji był sygnał, że należy ciągle udoskonalać procedury dotyczące wykonywania zadań policyjnych i stale pamiętać o obowiązku poszanowania praw człowieka. O ustaleniach CPT i wypływających z tego wnioskach Komenda Główna Policji poinformowała podległe jednostki jeszcze w 2010 roku.
Poszanowaniu i ochronie praw człowieka w Policji sprzyjają wdrożone i obowiązujące (niektóre już od wielu lat) rozwiązania:
• Powołanie Pełnomocników do Ochrony Praw człowieka – w Komendzie Głównej Policji i w Komendach Wojewódzkich oraz szkołach Policji
• Modyfikacja systemu doboru do Policji, z uwzględnieniem postaw i cech społecznych kandydatów oraz przekazywanie wiedzy i kształtowanie odpowiednich postaw i zachowań policjanta wobec obywateli już na kursie podstawowym
• Przekazywanie do niezależnej komórki przy Rzeczniku Praw Obywatelskich ewentualnych sygnałów o podejrzeniu łamania praw człowieka
• Cykliczne warsztaty i szkolenia dla kadry kierowniczej
gp