Potężne uderzenie w mafię rosyjskojęzyczną
Zatrzymanie na terenie kilku państw europejskich 19 groźnych przestępców związanych z mafią rosyjskojęzyczną to efekt międzynarodowej operacji wymierzonej w przestępczość zorganizowaną. Sukces akcji był możliwy m.in. dzięki polskim policjantom - zadania, które przed nimi stały, to wymiana informacji i ich analiza, opracowywanie raportów, gromadzenie dowodów, a także praca operacyjna. Podczas akcji zabezpieczono broń, narkotyki oraz 100 tys. euro. W czynnościach, które Europol przeprowadzał na terenie Polski, uczestniczyli funkcjonariusze Wydziału Operacji Pościgowych CBŚ KGP.
Wczesnym rankiem, 18 czerwca 2013, przy wsparciu Europolu, zakończyła się operacja aresztowania 19 podejrzanych z gruzińskiego klanu Kutaisi, jednego z najważniejszych klanów kontrolowanych przez elitę rosyjskiej zorganizowanej przestępczości, tzw. worów w zakonie.
Akcję przeprowadzono m.in. we Włoszech, tam też zlokalizowane zostało centrum operacyjne - jednostka policji w Bari prowadziła sprawę, której efektem było zatrzymanie 7 osób. Pozostałych członków grupy przestępczej zatrzymywano na terenie Czech, Francji, Niemiec, Portugali, Litwy i Węgier. Podczas akcji zabezpieczono broń, narkotyki oraz 100 tys. euro.
Sukces operacji możliwy był dzięki znaczącemu wsparciu policji polskiej i belgijskiej. Zwieńczyła ona 18-miesieczne wysiłki wymiany informacji operacyjnych i gromadzenia dowodów w kilku krajach Unii Europejskiej. W końcowych czynnościach na terenie Polski pracowników Europolu wspierali policjanci Wydziału Operacji Pościgowych CBŚ KGP.
Operacja od wczesnego jej etapu wspierana była przez ekspertów Europolu, którzy uczestniczyli w wymianie informacji operacyjnych pomiędzy zaangażowanymi krajami członkowskimi, opracowywali raporty analityczne oraz udzielali wsparcia w miejscu działań w ramach tzw. mobile office. W kilku spotkaniach operacyjnych uczestniczył także Eurojust. Warto przypomnieć, że obecnie 13 polskich policjantów zostało oddelegowanych do pracy w Europolu.
To pierwsza operacja w Europie, podczas której jednocześnie zatrzymana została tak duża liczba "worów w zakonie". Aresztowanie lidera Kutaisi stanowi znaczący cios w rosyjskojęzyczne zorganizowane grupy przestępcze. Poza liderem aresztowano również pozostałych członków kierownictwa klanu.
"Wory w zakonie" to przestępcy euroazjatyccy postrzegani jako liderzy, sprawujący kontrolę oraz ustanawiający reguły dla rosyjskojezycznej przestępczości zorganizowanej. Przez kilka ostatnich lat podział władzy w tym obszarze przestępczości wywoływał mnóstwo zamieszania wśród członków grupy z uwagi na konflikt, jaki istniał pomiędzy dwoma głównymi klanami gruzińskimi - Tbilissi i Kutaisi. Punktem zapalnym konfliktu była walka o ważne obszary inwestowania zysków oraz chęć zdobycia pełnej kontroli nad wszystkimi euroazjatyckimi grupami przestępczymi. Przyczyną agresywnych zachowań kluczowych członków grupy, służących wzmocnieniu ich pozycji, było też zabójstwo lidera klanu Tbilissi, które miało miejsce w styczniu 2013 w Moskwie.
Od pewnego czasu terytorium UE stało się dla członków grupy schronieniem przed euroazjatyckim wymiarem sprawiedliwości, jak również atrakcyjnym miejscem dla rozwijania i monitorowania wchodzących w ich skład grup przestępczych, reinwestycji zysków pochodzących z przestępstw oraz uniknięcia możliwego odwetu ze strony wrogich klanów.
Przestępczość dokonywana przez "worów w zakonie" stanowi priorytet dla organów ścigania Unii Europejskiej. Dwa tygodnie wcześniej Europol wsparł operację prowadzona przez Francję, w ramach której aresztowane zostały 42 osoby, w tym trzech członków klanu Tbilissi. Te i inne operacje przeprowadzone w ostatnich latach stanowią dowód współpracy i skoordynowanego podejścia krajów członkowskich Unii Europejskiej, wspieranych przez Europol, którego celem jest pokazanie Unii Europejskiej jako terytorium nieprzyjaznego dla euroazjatyckich grup przestępczych.