Projekt Rozporządzenia MSWiA w sprawie procedury postępowania Policji przy wykonywaniu czynności odebrania dziecka z rodziny przez pracownika socjalnego - Aktualności - Policja.pl

Projekt 09.02.2011 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI1)

z dnia .................................... 2011 r.

w sprawie procedury postępowania Policji przy wykonywaniu czynności odebrania dziecka z rodziny przez pracownika socjalnego

Na podstawie art. 12a ust. 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1)   procedurę postępowania Policji przy wykonywaniu czynności odebrania dziecka z rodziny przez pracownika socjalnego i umieszczenia go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej,w razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie;

2)   procedurę postępowania Policji przy podejmowaniu decyzji o odebraniu dziecka z rodziny w sytuacji, o której mowa w pkt 1;

3)   sposób dokumentowania czynności, o których mowa w pkt 1 i 2.

§ 2. Uczestnictwo funkcjonariusza Policji zwanego dalej „funkcjonariuszem” przy wykonywaniu przez pracownika socjalnego czynności odebrania dziecka z rodzinyi umieszczenia go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej,w razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie zapewnia, właściwy ze względu na miejsce wykonywania tych czynności, organ Policji.

§ 3. Funkcjonariusz przed przystąpieniem do wykonywania czynności odebrania dziecka

z rodziny przez pracownika socjalnego:

1)   żąda okazania legitymacji pracownika socjalnego;

2)   ustala tożsamość odbieranego dziecka, rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych, a w razie potrzeby, lekarza lub ratownika medycznego, lub pielęgniarki i innych uczestników postępowania obecnych w miejscu wykonywania czynności.

§ 4. 1. Funkcjonariusz przy wykonywaniu przez pracownika socjalnego czynności odebrania dziecka z rodziny:

1)   zapewnia bezpieczeństwo osobiste dziecku, pracownikowi socjalnemu i innym uczestnikom postępowania;

2)   w razie potrzeby udziela pierwszej pomocy i wzywa pogotowie ratunkowe.

2. Funkcjonariusz będąc na miejscu wykonywania przez pracownika socjalnego czynności odebrania dziecka z rodziny, na podstawie posiadanych informacji i okoliczności faktycznych,przedstawia swoje stanowisko co do zasadności jego odebrania.

3. Funkcjonariusz wręcza rodzicom, opiekunom prawnym lub faktycznym dziecka pisemne pouczenie o prawie złożenia do właściwego miejscowo sądu opiekuńczego zażalenia na odebranie dziecka, jeżeli pouczenia nie wręczył pracownik socjalny.

§ 5.Funkcjonariusz wykonuje czynności, o których mowa w § 4, na wniosek pracownika socjalnego złożony w dowolnej formie, w trakcie wykonywania przez niego obowiązków służbowych, w przypadku gdy istnieje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie.

§ 6. 1. Funkcjonariusz, na wniosek pracownika socjalnego złożony w dowolnej formie, udziela niezbędnej pomocy przy umieszczaniu dziecka u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej.

2. Funkcjonariusz przy wykonywaniu czynności o których mowa w ust. 1:

1)   zapewnia bezpieczeństwo osobiste dziecku, pracownikowi socjalnemu i innym uczestnikom postępowania;

2)   ustala tożsamość osoby najbliższej, uprawnionego członka rodziny zastępczej lub uprawnionego pracownika placówki opiekuńczo wychowawczej, wktórej umieszczone zostanie dziecko.

§ 7. 1. Z przeprowadzonych przez funkcjonariusza czynności, o których mowa w rozporządzeniu, sporządza on notatkę urzędową zawierającą w szczególności:

1)   imię i nazwisko oraz jego stopień służbowy;

2)   określenie terminu i miejsca przeprowadzonych czynności;

3)   wskazanie formy wniosków pracownika socjalnego, o którym mowa w § 5 i § 6;

4)   imię i nazwisko pracownika socjalnego oraz adres jednostki organizacyjnej pomocy społecznej;

5)   imię i nazwisko lekarza lub ratownika medycznego, lub pielęgniarki, którzy uczestniczyli w podjęciu decyzji o odebraniu dziecka z rodziny;

6)   imię i nazwisko oraz inne dane niezbędne do ustalenia tożsamości odbieranego dziecka, rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych oraz innych uczestników postępowania obecnych w miejscu wykonywania czynności;

7)   opis wykonanych czynności, w tym informacje o podjętej decyzji, z uwzględnieniem stanowisk poszczególnych uczestników;

8)   wskazanie osób, którym funkcjonariusz wręczył pisemne pouczenie o prawie do złożenia zażalenia do sądu opiekuńczego na odebranie dziecka;

9)   informację o wniesieniu za pośrednictwem funkcjonariusza Policji zażalenia do sądu opiekuńczego na odebranie dziecka;

10)    informację o osobie i miejscu w którym umieszczono odebrane dziecko, jeśli będzie uczestniczył w tej czynności.

2. Kopię notatki urzędowej, o której mowa w ust. 1, przekazuje się do sądu opiekuńczego oraz właściwej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej.

§ 8. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

                                                            Minister

                                               Spraw Wewnętrznych i Administracji

w porozumieniu:

Minister Pracy i Polityki Społecznej

UZASADNIENIE

            Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 125, poz. 842) wprowadziła obowiązek uczestnictwa Policji przy wykonywaniu przez pracownika socjalnego czynności związanych z odebraniem dziecka z rodziny i umieszczenia go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczejw razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie.

            Jednocześnie ustawodawca w art. 12a ust. 6 wskazał, iż minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, procedurę postępowania Policji przy wykonywaniu czynności odebrania dziecka z rodziny przez pracownika socjalnego i umieszczenia go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczejw razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie, oraz sposób dokumentowania przeprowadzonych przez Policję czynności.

Funkcjonariusz Policji uczestnicząc przy wykonywaniu przez pracownika socjalnego czynności odebrania dziecka z rodziny, zapewnia bezpieczeństwo osobiste dziecku, pracownikowi socjalnemu i innym uczestnikom postępowania, w razie potrzeby udziela pierwszej pomocy i wzywa pogotowie ratunkowe.

Policja wykonując swoje czynności uczestniczy, wspólnie z lekarzem, lub ratownikiem medycznym, lub pielęgniarką w podjęciu przez pracownika socjalnego aktu woli, jakim jest decyzja o odebraniu dziecka. Ustawodawca wskazuje właśnie na pracownika socjalnego, jako podmiot kompetentny do podjęcia takiej decyzji, oraz jako osobę wyłącznie uprawnioną do wykonania czynności o której jest mowa w art. 12a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, tj. czynności odebrania dziecka i czynności umieszczenia odebranego dziecka w bezpiecznym miejscu. Pozostałe osoby wymienione w art. 12a ust. 3 ustawy mają jedynie pomóc, z racji pełnionych funkcji i wykonywanego zawodu, w realizacji uprawnienia przysługującego pracownikowi socjalnemu. Dlatego też funkcjonariusz będący na miejscu wykonywania przez pracownika socjalnego czynności odebrania dziecka z rodziny, na podstawie posiadanych informacji i okoliczności faktycznych,przedstawia swoje stanowisko co do zasadności jego odebrania.

Ponadto, funkcjonariusz przy wykonywania przez pracownika socjalnego czynności umieszczenia odebranego dziecka u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej zapewnia bezpieczeństwo osobiste dziecku, pracownikowi socjalnemu i innym uczestnikom postępowania. Funkcjonariusz ustala tożsamość osoby najbliższej, uprawnianego członka rodziny zastępczej lub uprawnionego pracownika placówki, wktórej umieszczone zostanie odebrane dziecko.

Projekt rozporządzenia zakłada, że wezwanie Policji przez pracownika socjalnego do wykonywania czynności odebrania dziecka z rodziny oraz czynności umieszczenia odebranego dziecka u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczejnastępuje za każdym razem na wniosek pracownika socjalnego złożony w dowolnej formie. Uproszczony sposób wezwania Policji podyktowany jest okolicznościami, w których pracownik socjalny odbiera dziecko z rodziny, w przypadkach bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka, w związku z przemocą w rodzinie.

Przesłanką do wykonywania czynności przez pracownika socjalnego wspólnie z funkcjonariuszem Policji jest bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia dziecka.

Projekt rozporządzenia określa również sposób dokumentowania wykonanych czynności, zakres niezbędnych informacji jakie zawarte zostaną w notatce urzędowej oraz jej obieg. Kopię notatki urzędowej Policja przekazuje do sądu opiekuńczego oraz właściwej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej.

Wejście w życie rozporządzenia z dniem ogłoszenia jest uzasadnione faktem, że przepisy zawarte w art. 12a ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw weszły w życie z dniem 1 sierpnia 2010 r. Niezbędne jest, w związku z tym, wydanie w trybie pilnym rozporządzenia regulującego procedury postępowania Policji przy wykonywaniu czynności odebrania przez pracownika socjalnego dziecka z rodziny. Przepisy te mają zapewnić udzielanie dzieciom – ofiarom przemocy w rodzinie skutecznej pomocy. Za wejściem w życie przedmiotowego rozporządzenia z dniem ogłoszenia przemawia ważny interes państwa i nie stoją temu na przeszkodzie zasady demokratycznego państwa prawnego.

Zakres przedmiotowy regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Projekt rozporządzenia nie podlega procedurze notyfikacji określonej w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego sposobu notyfikacji i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2009 r. Nr 65, poz. 597).

OCENA SKUTKÓW REGULACJI:

1.    Podmioty na które oddziałuje rozporządzenie.

Projektowane rozporządzenie oddziaływać będzie na ofiary przemocy w rodzinie, sprawców przemocy w rodzinie oraz funkcjonariuszy Policji, którzy będą wykonywali czynności służbowe w tym zakresie.

2.    Konsultacje społeczne.

Projekt w ramach konsultacji społecznych został przekazany: Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Ogólnopolskiemu Pogotowiu dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, Stowarzyszeniu na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, Fundacji „Centrum Praw Kobiet”, Fundacji „Dzieci Niczyje” oraz Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Spośród ww. podmiotów stanowisko do projektu przedstawiła jedynie Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, która wskazywała na konieczność wykreślenia z projektu § 6 ust. 2, z uwagi na występującą sprzeczność ww. przepisu z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Stanowisko odnośnie przedmiotowego projektu zajął również Rzecznik Praw Dziecka, zgłaszając

uwagę do § 6 ust. 2 projektu, zmierzającą do zmiany tego przepisu w taki sposób, aby ostateczna

decyzja o odebraniu dziecka podejmowana była zespołowo.

Ostatecznie w związku z decyzją Rządowego Centrum Legislacji, kwestionowany przepis § 6 ust. 2 został wykreślony z projektu.

Projekt rozporządzenia został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie

Komendy Głównej Policji.

Projektowana regulacja stosownie do wymogów art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności

lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337) została zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Nie odnotowano zgłoszeń zainteresowanych podmiotów.

Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego w dniu 27 października 2010 r. uzgodniła projekt rozporządzenia.

3.        Wpływ projektowanej regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa ibudżety jednostek samorządu terytorialnego.

Projektowana regulacja nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa oraz dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

4.    Wpływ projektowanej regulacji na rynek pracy.

Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na rynek pracy.

5.    Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.

Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorstw.

6.    Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny.

Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na sytuację i rozwój regionalny.